Eliminasyon diyeti, fonksiyonel tıbbın vazgeçilmez uygulamalarından biridir. Özellikle inflamatuar hastalıkların iyileştirilmesinde büyük rol oynar. İsminde ‘diyet’ kelimesi geçmesine rağmen, bu beslenme programının ana hedefi kilo kaybı sağlamak değildir. Bağırsakların bağışıklık sistemine verdiği yanıtı düzene sokmak amacıyla tatbik edilir. Bu doğrultuda potansiyel antijen niteliği taşıyan bütün yiyecekleri yasaklar. Kilo vermek aslında bu diyetin faydası değil, yan etkisidir.

Eliminasyon diyeti aylarca veya yıllarca uygulanamaz. Çünkü ciddi kısıtlamalar içerir. Kronik inflamatuar hastalığına sahip bireyler için bu diyet yalnızca 4-6 hafta boyunca tavsiye edilir. Diyette 12 ana besin grubuna izin verilmez:

Eliminasyon Diyetinde Neler Yasaktır?

1. Patlıcan, patates, biber ve domates gibi sebzeler (Bunların tüketilmesi diyete zarar vermez. Fakat eklem ağrıları olanlar için önerilmez.)
2. Yer fıstığı
3. Çikolata, kahve, alkol
4. Soya ve soya barındıran ürünlerin hepsi
5. Sığır eti
6. Mısır
7. Kabuklu deniz ürünleri
8. Sosis ve salam gibi işlenmiş et ürünleri
9. Yumurta
10. Süt; yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri
11. Glutenli unlar ve gluten içeren tahıllar (Çavdar, arpa ve buğday)
12. Şeker ve tatlandırıcıların tamamı (Sükroz şurubu ve fruktoz şurubu dâhil)

Eliminasyon Diyetinde Hangi Besinler Yenebilir?

1. Yeşil çay veya az miktarda siyah çay
2. Baharatlar (Traçın, Biberiye, kekik, zencefil, zerdeçal)
3. Sâde yağ, zeytinyağı, doğal tereyağı (Isıtıp sütünden ayırmalıdır.)
4. Glutensiz tahıllar ve gluten içermeyen ürünler (Kinoa- Amarant unları)
5. Kümes hayvanları (Mümkünse GDO’suz beslenmiş tavuk eti)
6. Balık (Mevsimine göre ufak deniz balıkları)
7. Yalnızca sütle beslenen kuzuların etleri
8. Kavrulmamış çekirdek
9. Kavrulmamış fındık, bâdem ve ceviz gibi kuruyemişler
10. Yer fıstığı ve soya hâriç bütün bakliyatlar
11. Pirinç (Sâde yağ veya zeytinyağı ile hazırlanmış, şehriyesiz pirinç pilavı tüketilebilir.)
12. Meyve ve sebzeler (Elden geldiği kadar organik olanları satın almalıdır.)

Eliminasyon Diyetinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

1. Bu diyet kısa süreli uygulama için tercih edilebilir.
2. Sadece inflamatuar veya otoimmun hastalıkların ve buna benzer ağır sağlık problemlerinin tedavisini hızlandırmak amacıyla yapılır. Tek başına tedavi yerine geçmez, yalnızca tedaviye destek verir.
3. Bu diyete güç yetiremeyecek olanlara farklı bir beslenme listesi hazırlanır. Eliminasyon diyetinden çıkarılacak gıdâlar ve bu programda yer verilecek besinler, bu hasta grubu için özel olarak belirlenir. Söz konusu tedavi planının oluşturulmasında çeşitli gıdâ hassasiyet testlerinden de yararlanılır. Fakat immün yanıtını ve bağırsak mukozasını dengeleyebilmenin en iyi yolu, eliminasyon diyetinin tüm yasaklarına uyularak gerçekleştirilmesidir.
4. Eliminasyon diyeti tatbik edilirken fonksiyonel tıp hekimi tarafından mikrobesinlerin takviyeleri yapılabilir. Bu, vücut mekanizmalarının etkili çalışmasına katkıda bulunur. Emilim oranı yüksek, aktif mineral, vitamin omega-3 ve amino asit desteği hem antioksidan mekanizmalarını hem de karaciğerde bulunan detoksifikasyon mekanizmalarını harekete geçirir.
5. Öte yandan fonksiyonel tıp uzmanı, hastaya iyi gelecek bitkisel destekler de önerecektir.
6. Periyodik muayeneye ihtiyaç olmaksızın, muntazaman gönül rahatlığıyla kullanabileceğiniz takviyeler vardır. Her gün 1200 mg DHA+EPAihtiva eden omega-3 takviyesi almak buna örnektir. Günlük 2 kapsül bisglisinat veya sitrat de yararlı bir tercih olacaktır. (Günde 250 mg’ı geçmemelidir.)
7. Magnezyum ve omega-3 hiçbir teste gerek duyulmadan yıllar boyunca güvenle kullanılabilir.
8. D vitamini eksikliği de en sık görülen problemlerdendir. Bunun için yine herhangi bir tetkik yapılmamış olsa bile 580 bin Ünite yani 580 damlalık, 1 kutu ürün kullanılabilir. D3K2 şeklinde her gün 10’ar damla alınabilir ve ürün 2 ay içinde bitirilir. Ancak yeni kutuya başlamadan evvel, D vitamini seviyenize baktırmanız daha doğrudur.
9. Yukarıdaki bilgiler, kaliteli markaların ürünleri için geçerlidir. Yoksa güvenilmeyen markaların ürünleri sağlığınıza zarar verecektir.
10. Hücrelerin ve dokuların yapısında vitaminler ve mineraller bulunur. Söz konusu besin öğeleri ileri düzey laboratuvar tahlilleriyle ölçülür. En doğrusu, herhangi bir destek kullanmadan önce bu testleri yaptırmak, tedavinin ardından yine tekrarlamaktır. Fakat bazen hekimler, hastalara ek masraf olmaması için yalnızca kişinin durumunu ve rahatsızlığının nasıl ilerlediğini değerlendirerek hangi desteği kullanacağına bu şekilde karar verebilirler. Yani her zaman test yapma yoluna gitmeyebilirler.
11. Özetle eliminasyon diyeti ve beraberinde sözü edilen destek ürünleri herhangi bir teste tâbî tutulmadan da kullanılabilir. Test yaptırmamış olmak, bunların işe yaramayacağını göstermez. Fakat hasta diyetten ve desteklerden gerektiği gibi istifade edemiyorsa altta yatan sorunun ne olduğunu belirlemek için testlere gereksinim duyulacaktır.